5 Tầng Hiểu Biết Khi Học Code

Để trả lời, bạn cần một tấm bản đồ. Nhưng tấm bản đồ mà các thầy bà Vibe Code đang nhồi vào đầu bạn, với lời hứa hẹn về một con đường dễ dàng... hãy đốt nó đi.

Nó không chỉ sai, nó là một sự lừa dối.

Hôm nay, tôi sẽ trao cho bạn một tấm hải đồ thật. Một tấm hải đồ được vẽ bằng kinh nghiệm và những vết sẹo trên hành trình của mình. Chúng ta sẽ đi qua 5 tầng nhận thức, giúp bạn định vị chính xác con thuyền của mình đang ở đâu, và cần làm gì để tiến xa.

🌫️ Tầng 1: Màn Sương Mù Vô Định

Hành trình bắt đầu ở Tầng 1: Màn Sương Mù Vô Định.

Đây là nơi bạn nghe nhưng không thấy. Bạn nghe họ nói về JS có thể viết logic; HTML, CSS dùng để làm Web; C++ rất mạnh mẽ và nhanh, và 2^64.

Từ ngữ lướt qua tai bạn, rồi trôi tuột ra như một âm thanh xa lạ không hình thù, không ý nghĩa. Bạn tôi ơi! Lúc này bạn đang trên 1 con thuyền nhỏ, đứng yên giữa màn sương dày đặc. Bạn thậm chí không biết được ngoài kia còn có những gì tiếp theo.

🌊 Tầng 2: Đại Dương Thông Tin

Bằng một nỗ lực của sự tò mò, bạn đưa tay vén màn sương đó bằng cách gõ những từ khóa đầu tiên lên Google. Màn sương tan, bạn nhận ra mình vừa bước đến Tầng 2: Đại Dương Thông Tin.

Bạn nhìn thấy được các thông tin trôi nổi xung quanh mình. Trước mặt lúc này là một đại dương vô tận của các Tutorials, các bài blog, các khóa học cấp tốc, .. và gần đây có thêm cả AI Coding Tools. Bạn thử copy 1 đoạn code async/await trên mạng rồi dán vào trình duyệt và ú òa khi nó chạy và hiển thị lên những logic đầu tiên. Hưng phấn là cảm giác ngay lúc này, bạn cảm nhận rõ rệt sự tiến bộ tích cực của bản thân.

Chính đây cũng là chiếc bẫy ngọt ngào sẽ kìm chân bạn, 95% Vibe Coder sẽ kẹt ở đây, ý tôi là MÃI MÃI KẸT Ở ĐÂY!

Vibe Coder hài lòng với việc lướt trên mặt nước, nhặt nhạnh những mảnh gỗ trôi nổi để cải thiện chiếc thuyền của mình và tự an ủi rằng họ đang đi đúng hướng. Các Viber không nhận ra rằng ngay dưới chân, dưới lớp nước kia là cả 1 vực thẳm, là băng trôi, bão ngầm đang chực chờ để dậy sóng.

🏊‍♂️ Tầng 3: Nhìn Thấu 3 Lớp Nước

Cú sốc đến! Một ngày bạn nhận ra có 1 vết nứt ở mạn thuyền, việc sửa vết nứt không thể thực hiện được từ bên trong.

Bạn có 2 sự lựa chọn:

• ❌ Hoặc là để con thuyền chìm, reset hành trình, bạn trở về với đất liền và bắt đầu lại.
• ⚡ Hoặc là phải học cách lặn để tự tay sửa những lỗ hổng trên mạn thuyền.

Nếu chọn cách 2, bạn sẽ vượt lên Tầng 3: Nhìn Thấu 3 Lớp Nước.

Bạn bắt đầu đặt câu hỏi "TẠI SAO" và "NHƯ THẾ NÀO".

Trong quá trình ngụp lặn tự sửa chữa những lỗ hổng trên thành tàu, bạn có thể tìm thấy được những kho tàng báu vật dưới đáy biển. Xuyên qua mặt nước lúc này bạn thấy được ở đó có sóng ngầm, có băng trôi, có cả những đoàn cá voi sát thủ sẵn sàng đục vỡ mạn thuyền để chiếm lấy tài sản. Hỡi ôi, đáy biển thật sâu sắc, vi diệu và nhiều điều để tìm hiểu.

Bạn lúc này đã khám phá được nhiều kho báu hơn, nhưng cũng nhìn đáy biển với ánh mắt khiêm nhường, mở mang sự học hỏi hơn bao giờ hết.

⚔️ Tầng 4: Chiến Binh Biển Cả

Khi đã nhìn tỏ được 4 bề, đánh giá được nông sâu cũng là lúc bạn đủ bản lĩnh để bước đến Tầng 4: Chiến Binh Biển Cả.

Bạn có những nguyên tắc cốt lõi để đi trên hải trình này. Bạn sẵn sàng đương đầu với khó khăn, bão táp, băng trôi. Bạn đánh giá được con tàu yếu ở đâu để có thể bắt đầu sửa nó ngay trước khi nước bị Leak. Bạn biết chính xác mình cần thả neo ở đâu, giăng buồm lúc nào để tối ưu được nguồn tài nguyên, sức gió trên đại hải trình.

Đó sẽ là một hành trình dài nó đánh đổi thời gian, và đôi khi còn gặp phải hải tặc khác đến giành địa bàn. Bạn phải vừa mạnh mẽ, cũng cần khéo léo để biết đâu là mặt trận mình có thể chiến, đâu là thời điểm an toàn để rút lui chiến thuật.

Xin nhắc lại, đó sẽ là một hành trình dài, và bạn cần chiến đấu hết mình cho vinh quang.

🧭 Tầng 5: Thuyền Trưởng

Sau nhiều năm chinh chiến trên đại hải trình, nhiều cơn bão tôi luyện và cả những lần đương đầu với hải tặc. Bạn thậm chí không còn cần đến La Bàn nữa.

Xin chúc mừng bạn đến với Tầng 5: Thuyền Trưởng.

Bạn có thể nhìn lên bầu trời để xác định phương hướng, chỉ cần cảm nhận sức gió, hay nhìn thấy 1 đám mây khác màu cũng có thể biết được giông bão có đến hay không.

Trực giác, từng trải đã tôi luyện bạn trở thành một ngọn hải đăng sống trên biển.

Giờ đây bạn không chỉ lái con thuyền của mình, bạn chịu trách nhiệm cho 1 Hạm đội, vẽ ra một tấm hải đồ mới và dẫn dắt thủy thủ của mình chu du qua những vùng biển dữ… để viết tiếp những chương mới trong hành trình của chính mình.

🎯 Định Vị Bản Thân

Đọc đến đây bạn đã định hình bản thân đang ở đâu chưa?

Thành thật nhé!

Quyết định tối quan trọng của đại hành trình này chính là khi bạn dũng cảm leo ra ngoài, tự mình lặn xuống và vá lại những lỗ hổng không thể sửa chỉ một phía từ bên trong.